Na czym polega efekt aureoli i jak się ma do projektowania interfejsów użytkownika? Jakie zjawiska psychologiczne warto zastosować, aby podnieść wrażenia użytkowników? Dowiedz się, jak możesz wpłynąć na pozytywny odbiór produktu cyfrowego, nawet jeśli dojdzie do usterek funkcjonalności.
Witryny i aplikacje oddziałują na nas na wiele sposobów. Wykorzystanie mechanizmów zbadanych przez psychologię umożliwia wywarcie na użytkowniku odpowiedniego wrażenia oraz nakłonienie go do określonego działania. Zarówno w działaniach marketingowych, jak i w strategii projektowania doświadczeń użytkownika często wykorzystuje się błędy poznawcze. Jednym z ciekawszych zjawisk jest efekt aureoli, który zazwyczaj dotyczy poznawanych osób. W przypadku projektowania stron i aplikacji jego odpowiednikiem jest aesthetic-usability effect (efekt estetyki-użyteczności) odkryty przez japońskich badaczy Kurosu i Kashimura. Jak można wykorzystać go na korzyść tworzonego produktu cyfrowego?
Efekt aureoli to nic innego, jak przypisywanie osobie, u której odkryjemy jedną pozytywną cechę szeregu kolejnych pozytywnych i odwrotnie – budowanie negatywnego obrazu kogoś, kto wykazał się już jedną wadą. Osoba atrakcyjna będzie zatem oceniana jako bardziej inteligentna i kompetentna niż nieatrakcyjna. To kontrowersyjne zjawisko dotyczy nie tylko sfery prywatnej, ale także zawodowej czy akademickiej. Okazuje się, że ulegają mu nauczyciele, zakładając, że uczeń o dobrych manierach osiąga lepsze wyniki w nauce. Również pracodawcy nie są odporni na ten błąd poznawczy – według statystyk, osoby uznawane za atrakcyjne szybciej znajdują zatrudnienie.
Ten sam mechanizm można zaobserwować w przypadku produktów cyfrowych. Kate Moran z Niels Norman Group – firmy badającej użyteczność założonej przez eksperta w tej dziedzinie, Dona Normana – tłumaczy, że użytkownicy reagują pozytywnie na atrakcyjny visual design, co sprawia, że są bardziej tolerancyjni względem drobnych usterek użyteczności na stronie. Poza tym przytoczone przez Kate badanie wykazało, że użytkowniczka pewnej strony zmagająca się z jej funkcjonalnością i tak oceniła ją wysoko, właśnie ze względu na oprawę wizualną. Warto pamiętać o tym, że to właśnie od warstwy wizualnej zależy, czy produkt zostanie uznany za profesjonalny: pierwsze wrażenie powstaje jeszcze zanim użytkownik zmierzy się z potencjalną trudnością. Jak zaznacza Kate Moran, idealnym scenariuszem jest wysoka funkcjonalność poparta estetycznym interfejsem, jednak zawsze może dojść do niedopatrzeń – a wówczas lepiej, żeby użytkownik wciąż był oczarowany stroną czy aplikacją.
źródła:
Kurosu, Masaaki; Kashimura, Kaori, Apparent Usability vs. Inherent Usability: Experimental Analysis on the Determinants of the Apparent Usability, 1995
Aesthetic-usability effect na wikipedii
Forbes.com - Science asks - do pretty people really make more money?