Jak pracować zdalnie... i sprawnie?
Praca zdalna w IT od dawna była standardem. W wielu miejscach to od pracownika zależało, czy pracował z domu, czy z biura. Obecnie jednak home office to nie tylko opcja dla chętnych, a odgórne zalecenie. Jak pracować w zespole rozproszonym skutecznie? Co jest zaletą, a co wadą takiego rozwiązania?
Komfort pracy
Praca w domowym zaciszu niektórym nie kojarzy się najlepiej ze względu na łączenie miejsca relaksu z obowiązkami zawodowymi, rozpraszacze w postaci zwierząt domowych czy dzieci albo problemy z motywacją. Z drugiej strony, wiele osób ceni sobie możliwość rozpoczęcia pracy bez konieczności niewygodnego dojazdu, dostęp do własnej kuchni, możliwość łatwiejszego łączenia profesjonalnego zajęcia z życiem prywatnym. Programiści pracujący w takiej formie często rozbijają sobie ośmiogodzinny dzień pracy, robiąc przerwy od kodowania na rzecz posiłków, siłowni czy spacerów. Kończą pracę później, ale z większym komfortem i lepszym samopoczuciem. W Programie™ kierujemy się zasadą: whatever works for you, works for us. To, na czym nam najbardziej zależy, to efekt końcowy. To, czy praca była przeplatana spacerem lub konsultacją, nie jest tak istotne jak to, czy została dobrze wykonana.
Obecnie home office zapewnia komfort psychiczny związany z minimalizowaniem zakażenia COVID-19. Ta sytuacja sprawia, że coraz więcej miejsc pracy sprawdza, jak przejście na tryb wyłącznie zdalny wpływa na ich funkcjonowanie. Dla software house’ów nie jest to nowość, choć odczuwalna jest zmiana skali oraz alternatywne formy spotkań z klientami. Okazuje się, że wiele z nich można zastąpić telekonferencjami lub… e-mailami. W ten sposób zaoszczędzamy także sporo czasu, który standardowo jest wykorzystywany na dojazd czy przygotowanie gościowi kawy.
Jak zarządzać na odległość?
Wyzwaniem w pracy całkowicie zdalnej może być podział zadań i egzekwowanie ich terminowego wykonywania. W przypadku zespołów rozproszonych, kluczowa staje się rola project managera. Czym różni się zarządzanie pracą zdalną od nadzorowania projektu stacjonarnie?
Project manager Programy™ Piotr Pauter, zwraca uwagę na to, jak ważne są dzienne podsumowania a także… szczera, bezpośrednia komunikacja. Aktualizowanie swojej dostępności w kalendarzu czy tłumaczenie, dlaczego nie możemy odpisać natychmiast to proste, ale ułatwiające współpracę działania.
Ważne jest także usprawnianie komunikacji oraz mierzenie czasu pracy poprzez odpowiedni dobór narzędzi. Programa™ poleca:
- Trello - to klasyczna już aplikacja do zarządzania projektami poprzez tworzenie tzw. tablic. Narzędzie jest inspirowane metodyką Kanban, co dosłownie oznacza „widoczny spis”. Wirtualne tablice umożliwiają każdemu zaangażowanemu w projekt dostęp do listy zadań z podziałem na te zaplanowane, wykonywane czy już ukończone.
- Slack - słynny komunikator stosowany w wielu zakładach pracy. Dlaczego warto korzystać ze Slacka zamiast pozostać przy WhatsAppie czy Messengerze? Zdecydowaną zaletą wprowadzenia do użycia kolejnej aplikacji komunikacyjnej jest oddzielenie kontaktów zawodowych od prywatnych. Poza tym, Slack umożliwia utworzenie podzespołów oraz szczegółowego podziału wątków, dzięki czemu rozmowy są nie tylko sprawne, ale też uporządkowane.
- Dysk Google - najprostsze rozwiązania są najlepsze! Pliki tworzone w edytorach Google można łatwo współdzielić, oznaczać komentarzami i przypisywać konkretne fragmenty różnych użytkownikom. Dzięki temu praca konceptualna może być wykonywana z łatwością nawet w kilkuosobowym zespole. Czy na odległość, czy w jednym biurze, dzielenie pliku sprawdza się znakomicie. Koniec końców, przy pracy kreatywnej, każdy musi samodzielnie stworzyć swoją część, a następnie poddać ją cudzej ocenie.
- E-maile - klasyczna forma komunikacji elektronicznej nieprędko wyjdzie z użycia. O ile Slack jest świetnym narzędziem do przesyłania pilnych wiadomości, o tyle mail sprawdzi się dużo lepiej w przypadku ustalania konkretnego planu działań czy dokumentowania ich. Pozwoli na przesłanie bardziej szczegółowych informacji i jeszcze lepsze uporządkowanie ich.
Szukając narzędzi usprawniających pracę zespołową, warto testować. Jest wiele rozwiązań technologicznych, które ułatwiają dzielenie się obowiązkami i monitorowanie postępów, a ich preferencje to kwestia indywidualna.
Czy praca zdalna ma wady?
Praca z domu wymaga od pracowników dyscypliny i samoorganizacji. Szczęśliwie, wśród osób z branży IT można znaleźć wiele samouków. Wielu programistów przygotowywało się do zawodu samodzielnie, co oznacza, że są nauczeni własnego zarządzania czasem i pracy w pojedynkę. Inną sprawą są preferencje osobowościowe. Choć praca nad kodem jest indywidualna, to tak naprawdę podczas projektu uczestniczy się także w procesach zespołowych. Czy to konsultując się z mentorem, czy dyskutując na temat różnych rozwiązań, będąc programistą także doświadcza się kontaktu z innymi. To ten czynnik ulega największej zmianie w przypadku home office. Rozmowy twarzą twarz przechodzą na komunikatory, spotkania stają się telefonami lub telekonferencjami, a przypadkowe pogawędki w kuchni całkowicie znikają. To, jak taka izolacja wpływa na samopoczucie, jest kwestią bardzo indywidualną. Warto się jednak ustrzec przed samotnością, dbając o niezobowiązujący, prywatny kontakt także zdalnie. Nie jesteśmy robotami - uwzględnijmy to i pytajmy współpracowników, o to, jak się mają.
Work-life balance czy work-life blending?
Pracując całkowicie zdalnie, zbliżamy się do modelu work-life blend, nazywanego też work-life integration. O ile pojęcie work-life balance zakładało rozdział sfery zawodowej od prywatnej, tak blend kojarzy się raczej z wymieszaniem ich ze sobą. Ścisłą integrację tych dwóch sfer można zauważyć właśnie w trybie home office. Pracując z domu, robimy przerwy na wyprowadzenie psa, nakarmienie dziecka czy wyjście do lekarza. Dzień roboczy się wydłuża, bo jest dzielony całkowicie prywatnymi sprawami. Wiele osób preferuje też wykonywanie określonych zadań poza standardowymi godzinami pracy: wielu pracowników IT to nocne marki, które są najefektywniejsze po zmroku. Z drugiej strony, niektórym zależy na jak najwcześniejszym wykonaniu zadań i cieszeniu się wolnym popołudniem. Praca z domu umożliwia indywidualny wybór czasu pracy. Aby jednak uniknąć chaosu i nieporozumień, wiele organizacji - w tym Programa™ - wyznacza tzw. core hours, czyli okres, w którym każdy powinien być dostępny. Zazwyczaj jest to środek dnia, aby wpasować się zarówno w tryb pracy rannych ptaszków, jak i osób, które wolą zacząć obowiązki później.
Zapoznaj się też z materiałami Socjomanii na temat pracy zdalnej.